BGST Toplumsal Araştırmalar Birimi Temmuz 2015'den beri Yakın Türkiye Tarihi üzerine okuma-tartışma çalışmaları yapıyor. Bu çalışmanın amacı AKP iktidarları döneminde Türkiye'nin geçirdiği büyük dönüşümleri ve yarılmaları kavramaya çalışmaktır. Bu çalışma ile hem eğitim, toplumsal cinsiyet, çevre, ekonomi ve kalkınma gibi Toplumsal Araştırmalar Birimi'nin ilgi alanına giren çalışma alanlarında Türkiye'nin yakın tarihine ilişkin eleştirel bir bakış açısı geliştirip toplumsal aydınlanmaya hizmet etmeyi, hem de BGST içinde yürütülen sanatsal üretimin dayanabileceği dramaturjik bir arkaplan sunmayı hedefliyoruz.
Yakın Dönem Türkiye çalışması, temelde iki soru üzerinden ilerliyor:
1) AKP'nin iktidar olduğu dönem ile öncesi arasında bir karşılaştırma yaptığımızda, hangi noktalarda devamlılıklardan ve hangi noktalarda kırılmalardan bahsedebiliriz?
2) AKP'nin iktidar olduğu zaman dilimini kendi içinde nasıl dönemselleştirebiliriz? AKP'li yıllarda yaşanan kırılma noktalarının belirleyen faktörler nelerdir?
Bu soruları yanıtlamak üzere şöyle bir çalışma yöntemi benimsendi: Ekonomi, dış politika, toplumsal cinsiyet, eğitim, Kürt sorunu, çevre ve kalkınma gibi temel başlıklara yönelik kaynak taraması yapılarak okuma materyalleri oluşturuldu. Bu okuma materyallerinden hareketle yapılan tartışmalarla bu alanlarda meydana gelen kritik olaylara/süreçlere dair kronolojiler oluşturulmaya çalışıldı. Farklı alanlardaki dönüşümler/devamlılıklar bir arada ele alınarak Türkiye'nin yaklaşık son 15 yılının genel bir resminin oluşturulmaması hedeflendi.
Bu yazı, BGST Toplumsal Araştırmalar Birimi'nin yürütmekte olduğu Yakın Türkiye Tarihi kapsamında yapılan okuma çalışmaları ve tartışma toplantıları sonucunda Türkiye'nin dış politikasının AKP'li yıllarda nasıl biçimlendiği, hangi kırılma noktalarından geçtiği ve nasıl bir açmazın içine girdiği anlamaya ve anlatmaya çalışılıyor. Özellikle de toplumsal muhalefeti derinden sarsan ve Türkiye'deki ideolojik yarılmaları daha da derinleştiren bir olay olan Ankara Katliamı'nın zeminini hazırlayan dış politika tercihlerini deşifre etmeye çalıştık.
Yazının ilk versiyonu 10 Ekim 2015'de sitede yayınlanmıştı. Bu versiyonda 2015 sonunda meydana gelen gelişmeleri de yorumlamaya çalıştık. Bunun yanı sıra ilk versiyona yöneltilen eleştiriler doğrultusunda bazı noktaları inceltmeye çalıştık.
Yazıya erişmek için tıklayınız.