2007 yılı sonbahar döneminde fiziksel aksiyondan hareketle bir dans sahnesinin nasıl oluşturulabileceğinin araştırılacağı çalışma, Alevi teması seçilerek yürütüldü. Kasım ayı sonunda grupların hazırladıkları örnekler son halini aldı, kayıt alındı ve değerlendirmeleri yapıldı.

1. Örnek

0- Akış:
İki icracı yerde secde pozisyonunda başlar. Ayağa kalkarlar ve ellerindeki kırmızı kuşakları birbirlerinin beline bağlarlar. Selam verirler, yan yana daire çizecek şekilde yürümeye başlarlar. Yürürlerken yer değiştirirler. Yürümenin temposu yüksektir, bazı yerlerde dönerek birbirlerine selam verirler, bazı selamlar ile birbirlerinin yolunu keserler. Biri yavaşlar, diğer dansçı onun koluna girer tekrar hızlandırır. Birisi dairenin ilerleme yönünü değiştirir diğeri onun yönünü düzeltir ve yeniden yürümeye başlarlar. Son aşamada dairenin merkezinde çarpışırcasına sert geçişler yaparlar, en son birbirlerine yüklenen-ya da birbirlerini iten bir fotoğraf ile bitirirler.

1- dramaturji
...a. netlik
......i. hedeflenen dramaturji
......ii. çıkan dramaturji
...b. toplumsal değer (hedeflenen)

Çalışmayı yapanların açıklaması: Kendi isteğiyle musahipliği seçen iki kişi ve deneme sürecinde yaşananların gösterilmesi hedeflendi. Alevilik içindeki hümanist eğilimlerin kırılmasına yönelik bir çalışma. Yol arkadaşlığı durumunun saf olmadığı, belirli ayrışmaları barındırır.

“Yol arkadaşlığı çelişkili bir süreçtir.” anlamı çıkıyordu. Yol arkadaşlığı içindeki çelişkileri göstermesi açısından toplumsal değerden sözedilebilir. Finaldeki belirsizlik dramaturjik açıdan da bir belirsizlik yaratıyor, ama zaten böyle tercih edilmiş.

2- olay örgüsü
...a. birlik
...b. bütünlük
...c. nedensellik

Birlik ve bütünlük açısından uygun
Basit anlamıyla bir olay örgüsü yok. Merkezde bir dramaturjik eksen var, her aşama bu dramaturjik eksen ile ilişkili.

3- temel icra kriteleri
...a. temel hareket analizi (kasılma, icra, klişeler)
...b. anlaşılırlık
...c. ekonomi
...d. organizasyon ve skor

Ciddi bir problem yok.

4- ritmik-müzikal değerlendirme

Süregiden bir akış içinde, farklı aşamalar var. Daire formu ile beraber kullanıldığında ritüel etkisi oluşuyor. Kullanılan müzik Alevi bağlamını sağlıyor. Müzik atmosfer için kullanılmış. Sonlarına doğru müzikte artan gerilim ile paralel olarak hareketlerde de gerilim artıyor.

5- geometrik-koreografik değerlendirme

Daire formu farklı şekillerde denenmiş, iç içe geçen daireler, karşıt daireler. Döngüsellik bir ritüel etkisi oluşturuyor. İki kişinin bu dönüşleri çeşitlemesi, yan yana ilerlemesi "yolda ilerleme" etkisi de çıkarıyor.

6- hareket dizisi değerlendirmesi

İcrayı zorlayacak hareketler çok kullanılmamış. Gündelik hareketler içinde semah figürleri konmuş. Tutarlı bir üslup var.

7- kinestetik [duygusal/coşkusal] değerlendirme

Genel olarak süre giden ve dairesel hareketler ile coşkusal anlamda ritüel etkisi oluşuyor. İkilinin ilişkisine dair temel jestler daha çok zihne hitap ediyor.

8- yönelim (atölye için katkı, sahne için katkı)

Atölye için: Sık kullandığımız daire formu ile ilgili denemeler "koregorafik soyutlama" şeklinde atölyeye dahil edilebilir. Fiziksel aksiyondan olay örgüsüne için bir örnek olabilir.
Sahne için: Örnek sahne için çıkış olarak ele alınabilir, ancak geliştirilmesi lazım.

 

2. Örnek:

0- Akış:
2 kadın 2 erkek icracı semah yürüyüşü ile sahneye girerler, erkekler önde kadınlar arkada yere kapanarak selam verirler. Erkekler arka tarafa yürür kadınlar öne gelir tekrar selam verilir. Bu kısımda hareketlere önce erkekler başlar, kadınlar takip eder. İlk aşama farklı tabloların ardı ardına gösterilmesi şeklindedir. Semah figürleri kullanılarak merkezde erkeklerin dışarıda kadınların olduğu iç içe ikili daire formuna geçilir. Erkekler bileklerinden sıkıca tutma-sarılma ve semah kucaklaşması figürlerinden doğaçlanmış bir dostluk dansı yapar. Kadınlar dış dairede küçük figürler kullanır. Daha sonra erkekler eşlerini ortaya davet ederler ama kadınlar ortaya gelmez, erkekler ısrar eder ama olmaz. Sonrasında erkekler ortada selam verirler ve dururlar, kadınlar onların etrafında yakından döner, dönüş esnasında kadınların saçlarının erkeklere çarpması hedeflenmiş.

 

1- dramaturji
...a. netlik
......i. hedeflenen dramaturji
......ii. çıkan dramaturji
...b. toplumsal değer (hedeflenen)

Çalışmayı yapanların açıklaması: Musahiplik geleneğinde erkeklerin özne kadınların tabi olma durumu. Burada üslup kadınların erkekleri takip etmesiydi. Erkeklerin dostluklarının görünmesi ve kadınların buna tepkisi. Eşitlikçi olduğu belirtilen bir kültürde bu tarz çelişkilerin görüldüğü.

2 dramaturjik eksenden ilkinin (kadınların tabii olması) genelde anlaşılıyor. 2. dramaturjik eksen (kadınların pasif direnişi) çıkmıyor. Yapılan dramaturji açısından toplumsal değer var, ancak 2. dramaturjik eksenin çıkmaması seyircinin karşılaştığı dramaturjide problem yaratıyor. Erkeklerin dostluğuna dair bir yorum yok.

2- olay örgüsü
...a. birlik
...b. bütünlük
...c. nedensellik

3 aşama var. 1. aşama: selam, 2. aşama: erkeklerin dostluğu, 3. aşama: kadınların "isyanı"
Birlik ve bütünlük açısından sorunlar erkeklerin dostluğuna dair yorum olmamasından kaynaklanıyor. Aşamalar arasında genelde nedensellik kuruluyor, ama erkeklerin dostluğunun gösterildiği aşamaya geçiş haklılaşmıyor. Ayrıca eşlerin ilişkisi de anlaşılmıyor.

3- temel icra kriteleri
...a. temel hareket analizi (kasılma, icra, klişeler)
...b. anlaşılırlık
...c. ekonomi
...d. organizasyon ve skor

3. aşamada icra problemi var. Genelde iç aksiyonlar zayıf.

4- ritmik-müzikal değerlendirme

Orta düzeyde sabit bir ritim var. İniş çıkışlar yok. Son kısımda hedeflenen kritik jestin haklılaşması için temponun giderek yükselmesi gerekir.

5- geometrik-koreografik değerlendirme

1. aşama cepheden çizgi, 2. aşama kadınlar büyük daire erkekler ortada, 3. aşama kadınlar dışarıda küçük daire erkekler ortada.
2. aşamadaki koreografi dramaturjiye doğrudan hizmet ediyor. 1. aşamada kullanılan koreografide oluşturulan çizginin önce erkeler tarafından bozulması ardından kadınların erkekleri takip etmesi de kadınların erkeklere tabi olduğunun anlaşılmasını sağlıyor.

6- hareket dizisi değerlendirmesi

Semah hareketleri genelde olduğu gibi kullanılmış, aralara anlatımcı jestler eklenmiş. İki erkeğin dostluğu için semah figürü değiştirilmiş ve istenen etki oluşturulmuş. Geleneksel figür ve jestler birleştirilmiş.

7- kinestetik [duygusal/coşkusal] değerlendirme

1. aşamadaki dinginlik ve tek düzelik ritüel ortamına bir gönderme yapıyor, seyircide sakin ve dingin bir duygulanım oluşturuyor. 2. aşamada özellikle sarılma anları kinestetik etki oluşturuyor. 3. aşamada bir etki oluşmuyor.

8- yönelim (atölye için katkı, sahne için katkı)

Atölye için: Semah figürleri içine konan kucaklaşma. Hedeflenen ancak icra sorunları açısından tam çıkmayan kadınların "isyanı"  kısmı atölye de kullanılabilir.. Ayrıca geleneksel dansları figürlerinin verili bir durumda farklı icrası açısından örnek olabilir.
Sahne için: Örnek sahne için çıkış olarak ele alınabilir, ancak geliştirilmesi lazım.

 

3. Örnek


0- Akış

İki dansçı sağ taraftan yan yana girer. Minik adımlarla çok çok  yavaş ilerlerler, selam şeklinde bir postürleri vardır. Bu postür ve adımı değiştirmeden bir süre yürürler sonra çeşitlemeler olur: birbirlerine dönerler, sırt dönerler, yollarını keserler, biri diğerini takip eder. Ortaya gelinince yan yana birbirlerine kol atarlar ve hayali dedeye eğilerek selam verirler. Bu pozisyonda seyirci icracıların arkadaki ellerini görür. Bir süre bu pozisyonda kalınır. Sonra sadece eller ile stilize bir çatışma/rekabet başlar. Bir süre sonra sona erer ve ilk pozisyona dönülür. Selam biter birbirlerine dönerler ve daire formunda semah adımları başlar. Bu dans esnasında birbirlerine yaklaşır ve uzaklaşırlar, bazen kucaklaşırlar.

1- dramaturji
...a. netlik
......i. hedeflenen dramaturji
......ii. çıkan dramaturji
...b. toplumsal değer (hedeflenen)

Çalışmayı yapanların açıklaması: Semah ritüeli sırasında iki dostun ilişkisinin çeşitliliğinin iç dünyaların sergilenmesi şeklinde gösterilmesi hedeflendi. İki kişinin ilişkisinin siyah beyaz olmadığı git gelli olduğu dramaturjik ekseni vardı.
Aşamalara bakıldığında 2. aşama net, (iki kişinin dayanışmasını doğrudan imleyen sarılma postürü esnasında kollar ile çatışma). ilk aşamada daha belirsiz, ufak ipuçları var, son aşamada belirsizlik daha fazla.
Kurulmak istenen ritüel ortamı tam oluşmadığı için "görünen" ilişki biçimi belirgin değil. Bazı yerlerin anlaşılabilmesi için seyircinin semah ritüeline aşina olması gerekli. Çatışmanın tasvir edildiği verili koşullar net anlaşılmadığı için "görünmeyen"  "gerçek" ilişki biçiminin tasviri eksik kalıyor. Görünen ilişki biçiminin ardındaki "gerçek" ilişkinin gösterilmesinin hedeflenmesi ve yabancılaştırılması açısından toplumsal değer var. Genele bakıldığında bu dramaturji çıkmıyor. 
Ayrıca gösterilen duruma bir tavır geliştirilmemiş. Dramaturjik cümlenin kendisi de bariz bir yargı sunmadığı için ("dostluk ilişkisi sahtedir" gibi) seyircide net bir algı oluşmuyor. Çalışmayı hazırlayanlar da dostluk ilişkisini tamamen olumlamak ya da tamamen olumsuzlamak gibi bir yargıdan ziyade dostluk ilişkisi içindeki çelişkileri ve farklı yanları sunmayı hedeflemişler.

2- olay örgüsü
...a. birlik
...b. bütünlük
...c. nedensellik

3 aşama aynı tema etrafında dolaşıyor ama birlik sağlansa da bütünlük oluşmuyor. Epizotlar arası ortak tema dışında bir nedensellik ilişkisi yok. Seyircide oluşan beklenti karşılanmıyor.

3- temel icra kriteleri
...a. temel hareket analizi (kasılma, icra, klişeler)
...b. anlaşılırlık
...c. ekonomi
...d. organizasyon ve skor

Kimi yerlerde enerjisiz icra gözlemleniyor.

4- ritmik-müzikal değerlendirme

Yavaş, hızlı, orta şeklinde bir aşamalandırma var. 1. aşamada birbirini yoklama ikinci aşamada çatışma, son aşamada gerilimin düşerek devam etmesi gibi hedeflenen akışa denk düşüyor. Seyir açısından 2. aşamada hedeflenen yakalanmış, 1. aşamada kısmen, 3. aşama ise olmamış.

5- geometrik-koreografik değerlendirme

1. aşama: çizgide ilerleme, 2. aşama: sırt dönük, sabit 3. aşama: yaklaşıp uzaklaşan daire. Format olarak semah ritüeli aşamaları takip edilmiş. (giriş, selam, semah dönme). Koreografinin doğrudan dramaturjiye hizmet ettiği söylenemez. 3. aşamada yaklaşıp uzaklaşma koreografisinin dramaturjiye doğrudan hizmet etme fırsatı değerlendirilememiş.

6- hareket dizisi değerlendirmesi

Basit semah ritüeli icraları içine jestler ile anlatım denenmiş. İcracıların yüzlerinden değil de hareketlerden bir anlatım yakalanmış.

7- kinestetik [duygusal/coşkusal] değerlendirme

1. aşamada ilerleme aşaması esnasında ritüel atmosferi (dinginlik, sakinlik) oluşuyor. İkilinin ilişkisi net anlaşılmasa da ilişkinin çeşitliliği anlaşılıyor. 2. aşamada kucaklaşma kinestetik bir etki oluşturuyor, kolların yarattığı çatışma da aynı şekilde duygulara hitap ediyor. Son kısımda yaklaşma ve uzaklaşma ve kucaklaşma anlarının yüz çevirme anlarına dönüşmesi hedeflenmiş, ama zaten anlaşılırlık problemi olduğu için seyircide zihinsel ya da duygusal anlamda bir etki oluşmuyor.

8- yönelim (atölye için katkı, sahne için katkı)

Atölye için: Yüz kullanılmadan jestlerden aksiyon oluşturma denemesi önemli. Yaklaşım açısından görünen hikayenin ardındaki görünmeyen gerçekliğin gösterilmesi yaklaşımı atölye de tartışmaya açılabilir.
Sahne için: Örnekteki yaklaşım bir sahne çalışması için çıkış olarak ele alınabilir.

 

4. Örnek

0- Akış:
2 dansçı birbirine dönük durur, üçüncü dansçı onları tokalaştırır. Birinin eli ile diğerine tokat attırır. Biri sırtını döner. Ortadaki onun yönünü değiştirirken diğeri sırtını döner. Araları açılır, ortadaki koşturur ve bu hareketleri tekrar eder, yorulur, en son kucaklayarak ortaya taşır ve yeniden tokalaştırır.

1- dramaturji
...a. netlik
......i. hedeflenen dramaturji
......ii. çıkan dramaturji
...b. toplumsal değer (hedeflenen)

Çalışmayı yapanların açıklaması: Otorite, kendi konumunu haklılaştırmak ve yeniden üretmek için iki kişi(taraf) arasındaki ilişlileri yönetir. Olumlanabilecek bazı jestlerin aslında otoritenin meşruiyetine hizmet edebileceği gösterilmek istendi.

Hedeflenen dramaturji çıkıyor.  Otorite figürünün yorumu belirsiz. Tarafların yorumu net değil, mekanik bir icra tercih edilmiş. Toplumsal değeri var, insani ilişkiler haricinde uluslar arası politik ilişkilere de göndermesi var.

2- olay örgüsü
...a. birlik
...b. bütünlük
...c. nedensellik

Birlik ve bütünlük sağlanıyor. Nedensellik genel olarak var. Bazı yerlerde oluşan anlaşılırlık probleminin sebebi olarak otoroite/arabulucu figürünün otorite rolü ve arabulucu rolleri arasındaki geçişkenliğin icra ya da buluş yetersizliği sebebiyle seyirciye tam olarak gösterilememesi olabilir.

3- temel icra kriteleri
...a. temel hareket analizi (kasılma, icra, klişeler)
...b. anlaşılırlık
...c. ekonomi
...d. organizasyon ve skor

Stilizasyonların icrasında ekonomi ve organizasyon sorunu var, stilizasyonlar stilize bir şekilde icra edil(e)miyor.

4- ritmik-müzikal değerlendirme

Ritmik açıdan bir sorun yok. Ritmik akış seyri kolaylaştırıyor.

5- geometrik-koreografik değerlendirme

Bir çizgi üzerinde gidip gelen bir koreografi var, bazı aşamalarda aynı çizgi üzerinde sabit duruşlar var. Genel olarak, koreografi  olay akışına göre oluşturulmuş.

6- hareket dizisi değerlendirmesi

Hareket dizisi tercihi anlatıma yönelik tercih edilmiş, mimvari bir üslup var. Ancak tercih edilen dramurti açısından stilizasyonun öne çıkması gerekiyor. Stilizasyon kurulması ya da icrasında sorunlar dramaturji - (hareket) üslubu açısından bazı yerlerde tutarsızlık yaratıyor. 
Özellikle otorite figürünün anlatımı için hareketten ziyade iç aksiyonun yüz mimikleri ile gösterilmesi tercih edilmiş. 
Fiziksel aksiyondan dansa atölyesi 1. aşama ile 2. aşama arasında bir yerde duruyor.

7- kinestetik [duygusal/coşkusal] değerlendirme

Genel olarak zihne hitap eden bir akış oluşturulmuş. Doğrudan kinestetik ya da duygusal etki otorite figürünün tarafları fiziksel olarak taşıdığı kısımlarda oluşuyor. Aynı zamanda otorite figürünün kendi amaçlarına ulaşmak üzere ciddi anlamda çaba sarf etmesi gerektiği apaçık ortaya konuyor, otorite figürünü canlandıran dansçı gerçekten yoruluyor.

8- yönelim (atölye için katkı, sahne için katkı)

Atölye için: yeniden ele alınıp atölye için bir örnek olarak çalışılabilir.
Sahne için: FAD atölyesi açısından 2. ve 3. aşamalar oluşturulduktan sonra bakmak lazım.

 

5. Örnek

0- Akış:
1 kadın ve 1 erkek dansçı karşılıklı sandalyelerde otururlar. Aralarında bir kumaş vardıır. Erkek çekerek kadını (sandalyesi ile beraber) kendi yanına çeker. Erkek kadının omzuna kolunu atar. Kadın rahatsız olur. Erkek çeker. Bu hareket akışı tekrarlanır, daha akışkan yapılır, şiddeti artar. İyice yükseldiği bir yerde erkek hareketini bitirir ama kadın devam eder. Erkek seyreder bir haz yaşar. Kadının hareketi bir süre devam ettikten sonra özellikle baş hareketleri daha da şiddetlenir, erkeğin yüzüne saçları çarpar. Erkek rahatsız olmaya başlar.

1- dramaturji
...a. netlik
......i. hedeflenen dramaturji
.....ii. çıkan dramaturji
... b. toplumsal değer (hedeflenen)

Çalışmayı yapanların açıklaması: Erkeğin yönlendirdiği bir ilişki vardır, kadının manipüle edilmeye itirazı vardır, pasif bir direnç gösterir.

Kadın erkek ilişkisine dair, erkeğin kadın üzerinde tahakküm kurması ve kadının bir şekilde rahatsızlığını fırsat bulduğunda pasif-aktif bir şekilde ifade etmesi dramaturjisi çıkıyor, net.
Toplumsal değeri var.

2- olay örgüsü
...a. birlik
...b. bütünlük
...c. nedensellik

Problem yok.

3- temel icra kriteleri
...a. temel hareket analizi (kasılma, icra, klişeler)
...b. anlaşılırlık
...c. ekonomi
...d. organizasyon ve skor

Problem yok.

4- ritmik-müzikal değerlendirme

Giderek hızlanan ritim artan gerilime denk düşüyor.

5- geometrik-koreografik değerlendirme

Oturarak, üst beden kullanımı var, seyirciye cepheden konumlanılmış. Erkeğin hareketleri genelde üstten ve yere paralel, kadının hareketleri aşağıdan yukarıya.

6- hareket dizisi değerlendirmesi (analiz/dramaturji)

Genelde problem yok. İlk baştaki kolların dansa dönüşmeye başladı aşamada erkeğin kol kullanımını danslaştırmasında modern dans klişelerinden faydalanılmış. Ancak hareket üslubu açısından eklektik kalmış. Erkek kol ve geniş mekan kullanırken kadın sadece baş ve bedenini kullanabiliyor.

7- kinestetik [duygusal/coşkusal] değerlendirme

Farklı unsurların (ritm, hareket yorumu, yüz aksiyonları) şiddetlenmesi hedeflenen gerilim etkisini coşkusal açıdan oluşturuyor.

8- yönelim (atölye için katkı, sahne için katkı)

Atölye için: Soyutlama için örnekler var.
Sahne için: Açıkhava ya da büfk gösterisi için doğrudan kullanılamaz. Ayrı bir gösteride yeralabilir.

 

6. Örnek:

0-Akış 
Karşılıklı iki sandalyede oturan iki dansçı ayağa kalkar ve çok çok yavaş bir şekilde birbirine doğru ilerler. İki sandalye arasında uzun bir kumaş vardır. Biri bir tarafta ilerlerken diğeri diğer tarafta ilerler. Kolları kucaklaşacak gibi belli belirsiz kalkar, karşı tarafa gelindiğinde sandalyeye otururlar. Yeniden ayağa kalkarlar ve aynı şey tekrarlanır. Ayağa kalktıklarında semah müziği çalmaya başlar, iki dansçı sek sek benzeri bir oyuna başlar, bir o tarafa geçer bir bu tarafa geçer, bazen beraber zıplar, kumaşın üzerine basar. Müzik kesilir yine dingin ve durağan ilerleme devam eder. Sandalyeye otururlar. Kumaşın iki yanından tutarlar, kumaşa sarılarak ortada buluşurlar, açılıp yeniden sarılırlar. Buluşmadan geçişirler. Çeşitlenir. Dururlar. Kumaşı iki ucunu birbirlerinin beline bağlarlar, birbirlerinin belinden sıkıca tutarak hızlı şekilde dönerek semah kucaklaşma figürü icra edilir.

 

1- dramaturji
...a. netlik
......i. hedeflenen dramaturji
......ii. çıkan dramaturji
...b. toplumsal değer (hedeflenen)

Çalışmayı yapanların açıklaması: İki kişi arasında bağ kurulması sürecinin gösterilmesi hedeflendi. İnsanlar arası bağ kurmanın giderek zorlaştığı vurgulandı.
Ana cümle sınır ihlali üzerinden gelişen bir kucaklaşma öyküsü olduğu. Kucaklaşmanın belli denemeleri üzerinden kurulan bir sahne.Çizgide sınır ihlali olayı sek sek gibi görünüyor.

İki insan arası bağ üzerine çeşitlemeler ve bu ilişkinin gelişimine dair bir akış hazırlanmış.
Net bir dramaturjik cümle çıkmamakla beraber, insani ilişkiye dair genel bir dramaturji çıkıyor.
Farklı okumalara açık, fakat her türlü okuma için ortak genel bir dramaturjik çerçeve var.
Toplumsal değer var. Dramaturjinin genelliği ve doğruluğu grupta tartışma yarattı.

2- olay örgüsü
...a. birlik
...b. bütünlük
...c. nedensellik

Tematik birlik var, bu aynı zamanda bütünlük de sağlıyor.
Aşamalar epizodik kurulmuş, ardı ardına gelen aşamalar arasındaki geçişler nedensellik güçlü değil.

3- temel icra kriteleri
...a. temel hareket analizi (kasılma, icra, klişeler)
...b. anlaşılırlık
...c. ekonomi
...d. organizasyon ve skor

Problem yok.

4- ritmik-müzikal değerlendirme

İlk aşama (yürüme ve teğet geçme aşaması) çok uzun. Uzun olması bir çalışmayı hazırlayanların tercihi olarak belirtildi ancak dramaturjiye bir katkı sağlamadığı gereğinden uzun ve durağan olduğu tespiti kabul gördü.
Diğer aşamalarda da genel olarak ağır bir ritim var.  Aslında tempo artıyor ama belki de eslerin uzun olması sebebiyle akışkanlık sorunundan kaynaklanıyor olabilir. Müzik kullanımına dair bir sorun tespit edildi: Müzik ile ilişki net değildi, bir müzik dramaturjisi yoktu. Seyir açısından coşkuların uyarılması yerine zihin faaliyeti öne çıkıyor. Çocuklaşma ya da sınır aşma kısmı dinamik.

5- geometrik-koreografik değerlendirme

Farklı geometrik-koreografik denemeler yapılmış. Kimisi dramaturjiye doğrudan hizmet ediyor:
Teğet geçen iki çizgi.,    Çizginin aşılması, çizgiye dik koreografi,    Merkezkaç kuvveti ve daire
Bazı koreografik denemeler dramaturjiye doğrudan hizmet etmiyor.

6- hareket dizisi değerlendirmesi

Genel olarak problem yok. Genel olarak toplumsal bağın ele alındığı akış içinde sınırlı yerde semah figürleri kullanılmış, akış içine yedirilemediği için eklektik kalmış.

7- kinestetik [duygusal/coşkusal] değerlendirme

Düşük ritim coşkuların uyarılmasını zorlaştırıyor. Seyir deneyimi daha çok zihinsel faaliyet ile gerçekleşiyor. 
1. aşamada uzun süre minimal hareket bir süre gerilimin artması için faydalı ancak gereğinden fazla uzadığında gerilim etkisi kayboluyor. Sınır aşma-çocuklaşma aşaması bir empati yaratıyor ve son kısım (merkezkaç ve dairesel kısım) coşkusal bir etki oluşturuyor.

8- yönelim (atölye için katkı, sahne için katkı)

Atölye için: Soyutlama için örnekler var.
Sahne için: Açıkhava ya da büfk gösterisi için doğrudan kullanılamaz. Ayrı bir gösteride yeralabilir.

 

Genel değerlendirme:
Çıkan örneklerde genel olarak dinamizm eksikliği var, seyirci çok fazla dert edilmemiş.
Semboller var.
Genelde müzik kullanılmadı.
İmgesel tasarım eksikliği var.
Bir çok örnekte beden kullanımı zayıf.