Türkiye Tiyatrolar Birliği olarak son günlerde tiyatro alanındaki çeşitli gelişmeleri kaygıyla izliyoruz. Hatırlanacağı gibi bu gelişmelerden birisi de geçtiğimiz aylarda Afyon'da yaşanmıştı. Türkiye Tiyatrola Birliği, yaşanan olaylardan sonra bir bildiri yayınlamış, belediye tiyatrosunda yaşanan bazı gelişmeler hakkında fikir sahibi olmak için bir heyet oluşturarak Afyon'u ziyaret edeceğini açıklamıştı. Ancak bu ziyaret o dönemde etkili olan kötü hava şartları nedeniyle gerçekleştirilememişti.
Ertelenen bu ziyaret 12 Şubat 2010 Salı günü gerçekleştirildi. Aralarında Nedim Saban, Ömer Faruk Kurhan, Mehmet Esatoğlu, Orçun Masatçı ve Gözde Güldiken'in de bulunduğu bir heyet, Afyonlu tiyatro sanatçılarıyla yapılan ön görüşmelerin ardından Afyon'a gitti ve Afyon Belediyesi yetkilileri, Afyon Belediyesi Şehir Tiyatrosu gönüllü çalışanları, belediye tiyatrosunda profesyonel olarak görev yaparken işten çıkarılan sanatçılar ve eski belediye başkanı ile görüşmeler yaptı. Ardından bu görüşmelerin sonuçları TTB içerisinde değerlendirildi ve ulaşılan sonuçların kamuoyu ile paylaşılmasına karar verildi.
Yapılan ziyaret sonrası tespit edilen sonuçlar şu şekilde özetlenebilir:
1-Profesyonel ve amatör tiyatro sanatçıların birlikteliğinden oluşan Afyon Belediyesi'nin eski tiyatro kadrosu dağıtılmıştır.
2- Afyon'da uzun yıllardır belediye kapsamında profesyonel biçimda faaliyet gösteren tiyatro sanatçısı Ali Çakalgöz ve sanatçı Sultan Örenkaya işten çıkartılmış, ancak bu iki sanatçının görevlerine neden son verildiği konusunda kamuoyunu tatmin edecek bir açıklama yapılmamıştır.
3- Sona eren tiyatro faaliyetlerinin devamını sağlamak için Afyon Şehir Tiyatrosu'nda daha önce görev yapan ve Ali Çakalgöz'ün bazı öğrencileri belediyede değişik birimlerde görevlendirilmişlerdir.
4- Yapılan açıklamaya göre, Afyon Belediyesi Şehir Tiyatrosu'nda profesyonel unsurlara yer verilmeyecek, topluluk bundan böyle "gönüllülük esası" temelinde oluşturulan bir kadroyla gösterilerine devam edecektir.
5- Afyon Belediyesi Şehir Tiyatrosu binası yıkılacak, topluluk gösterilerini Halk Eğitim Merkezi binasında sürdürecektir.
Türkiye Tiyatrolar Birliği olarak Afyon'daki gelişmelerle ilgili görüşlerimiz aşağıdadır:
1- Afyon'da uzun bir süredir oyun üreten ve binlerce izleyiciyle buluşmayı başaran bir topluluğun dağılması ve kadro üyelerinin karşılıklı cepheleşme durumuna düşmesi olumsuz bir durumdur. Tiyatro sanatçıları sorunlarını aralarında tartışarak çözmelidirler. Bu konudaki karşılıklı spekülatif suçlamalar bir an önce son bulmalıdır.
2- Ali Çakalgöz gibi yıllarını Afyon’da sanat yaparak harcamış bir sanat insanının hangi gerekçelerle olursa olsun tartışmalardan dışlanmasını doğru bulmuyoruz. Kendisinin konuyla ilgili tartışmalara katılması bizce önemlidir.
3- Afyon Belediyesi, çatısı altında tiyatro eğitimi veren profesyonel unsurların işine son vererek ve "gönüllülük esası" üzerinden bir yapılanma kurarak tiyatro faaliyetlerinin uzun vadeli sürekliliğini tehlikeye atmıştır. Bir kentin sanatsal yaşamının "gönüllülük esası" üzerine kurulu bir yapıyla uzun süre yürümesi mümkün olmakla beraber gerçekten çok zordur. Afyon Belediyesi eğer tiyatro sanatına gereken önemi veriyor ve uzun soluklu çıkışlar yaşanmasını arzu ediyorsa bunun çağdaş gereklerini de yerine getirmelidir.
4- Afyon'da her ne gerekçeyle olursa olsun bir salonun yıkılması doğru değildir. Afyon büyüyen yapısı ve nüfusu ile yeni salonlara gereksinim duyarken eldeki bir salonu yıkıp yok etmek sanata indirilmiş bir darbe olacaktır.
5- Afyon'da yaptığımız görüşmelerde de ifade ettiğimiz gibi bir uzlaşma çağrısı yapmıyoruz. Ancak belediyenin salon ve diğer alt yapı olanaklarını tiyatro yapan kişi ve gruplar arasında adil biçimde paylaştırabileceğini düşünüyoruz.
6- Sanat insanları ve kent içinde yaşayanlar arasında görüş ayrılıkları ve değişik yaklaşımlar ortaya çıkabilir. Bize düşen ortak bir akıl kurarak sorunlara doğru çözümler bulmaktır. Bu çözümleri bulacak olanlar ise yıllardır Afyon'da birlikte yaşayan insanlar ve omuz omuza sanat üreten kişilerdir.
Sonuç olarak; Afyon'da sağlıklı bir sanat ortamı için bir yeniden yapılanma gereksinimi vardır. Bizler de bu konuda ihtiyaç duyan grup ve kişilere, sahip olduğumuz deney ve birikimlerimizle elimizden gelen her türlü desteği vermeye hazırız.
Afyon'da Ortak Bir Akla Gereksinim Var!
Yazar : Türkiye Tiyatrolar Birliği
- 23.02.2010
- 23.02.2010