Soru: Talk nedir?

Cevap: Talk, talk kayalarının çıkarılması suretiyle üretilen bir mineraldir, bu kayalar daha sonra parçalanır, kurutulur ve un gibi ufalanır. İşlenmesi sırasında bir dizi kalıntı mineral bertaraf edilse de asbeste çok benzeyen minnacık fiberler (lifler) ayrılmadan kalırlar.

Hangi tüketici ürünleri talk içerir?

Talk, ev ve bahçe pestisitlerinden antasitlere (mide ekşiliğini gideren maddeler –ç. n.) kadar çok çeşitli tüketici ürününde bulunmaktadır. Ancak, en yaygın olarak kullanılan ve en ciddi sağlık riski oluşturan ürünler vücut pudralarıdır. Talk, bebe pudrası, toz ilaçlar, parfümlü pudralar ve parfümlü vücut pudralarının (designer perfumed body powders) ana maddesidir. Talk rutubete dayanıklı olduğu için sanayi tarafından ilaç üretiminde kullanılır, bazı antasitlerin açıklanan katkı maddelerinden biridir. Talk, ev ve bahçe pestisitlerinin ve pire ve kene tozlarının temel katkı maddelerinden biridir. Daha az miktarlarda da olsa deodorantlarda, tebeşirde, kreyonda (mum boya, boyalı tebeşir –ç. n.), kumaşlarda, sabunda, yalıtım malzemelerinde, boyada, asfalt dolgu maddesinde, kâğıtta ve gıda proseslerinde de talk kullanılmaktadır.

Talk neden zararlıdır?

Talk güçlü bir kanserojen olan asbestle yakından ilişkilidir. Talk parçacıklarının kanser kurbanlarının yumurtalıklarında ve akciğerinde tümöre neden olduğu gösterilmiştir. Son otuz yılda bilim adamları talk parçacıklarını sıkı bir inceleye tabi tutmuş ve asbestle aralarında tehlikeli benzerlikler bulmuşlardır. Bu kanıtlar doğrultusunda FDA (Federal Drug Administration) 1973'te, kozmetiklerde kullanılan talktaki asbest-benzeri fiberlerin miktarını sınırlayan bir karar taslağı hazırlamıştır. Ancak bugüne kadar herhangi bir düzenleme yapılmamış ve kozmetik amaçlı talk, federal hükümetin düzenlemeye tabi tutmadığı bir madde olarak kalmıştır. Bu eylemsizlik, Ulusal Toksikoloji Programı'nın, asbest-benzeri fiber içermeyen kozmetik amaçla kullanılan talkın, deney hayvanlarında tümöre yol açtığını ortaya çıkaran 1993 tarihli raporunu göz ardı etmektedir (1). Asbest-benzeri fiber içersin ya da içermesin kozmetik amaçla kullanılan talk pudrası bir kanserojendir.

Hangi tür maruziyetler tehlikelidir?

Talk toksiktir. Talk parçacıkları insan yumurtalıklarında ve akciğerlerinde tümörlere yol açar. Birçok çalışma, kadınların genital bölgelerinde sık talk kullanımıyla yumurtalık kanseri arasında güçlü bir bağ olduğunu göstermiştir. Talk parçacıkları ürogenital sistem boyunca hareket edebilmekte ve yumurtalıklara yerleşebilmektedir. Araştırmacılar yumurtalık tümörlerinde talk parçacıkları olduğunu ve yumurtalık kanserine yakalanan kadınların genital bölgelerinde, sağlıklı kadınlara göre daha sık talk pudrası kullandıklarını ortaya çıkarmışlardır.(2)

Akciğerlerin talka maruz kalması sağlık riski oluşturur. Tehlikeli maddeler olan silika ve asbest içeren endüstriyel sınıf talka maruz kalan talk madencilerinde yüksek oranda akciğer kanserine ve diğer solunum sistemi hastalıklarına rastlanmaktadır. Talkın evlerde oluşturduğu bir tehlike de çocukların soludukları bebe pudralarıdır. Kayıtlar, 1980'lerin ilk yıllarından bu yana, her yıl binlerce çocuğun, bebe pudrasını kazara solumaları neticesinde öldüğünü ya da ciddi şekilde hastalandığını göstermektedir (3).

Ya küçük çocuklar?

Talk bebeklerde istenilmeyen ıslaklığı emmesi için kullanılır. Kullanılan pudra şüphesiz solunduğu için de bebeğin ciğerleri için bir tehlike oluşturur. Çocukları bu kanserojene maruz bırakmak gereksiz ve de tehlikelidir.

YAPABİLECEKLERİNİZ:

- Talk içeren ürünleri almayın ve kullanmayın. Kadınların iç çamaşırlarında ya da pedlerinde talk pudrası kullanmamaları özellikle önemlidir.

- Çocuk doktorunuzla ve/veya civarınızdaki bir hastaneyle temas kurarak talk kullanımı ve çocuklarla ilgili bir politikaları olup olmadığını öğrenin.

- FDA'ya mektup yazarak, kanıtlanmış bir kanserojenin, milyonlarca insan bilmeden maruz kalırken düzenleme dışı bırakılmış olması konusundaki hassasiyetinizi iletin.

_________________________

Notlar: 

- Yazı, Kanser Önleme Koalisyonu'nun web sitesinden alınmıştır. (www.preventcancer.com)

1. National Toxicology Program. "Toxicology and carcinogenesis studies of talc (GAS No 14807-96-6) in F344/N rats and B6C3F, mice (Inhalation studies)." Technical Report Series No. 421. September 1993.
2. Harlow BL, Cramer DW, Bell DA, Welch WR. "Perineal exposure to talc and ovarian cancer risk." Obstetrics & Gynecology, 80: 19-26, 1992.
3. Hollinger MA. "Pulmonary toxicity of inhaled and intravenous talc." Toxicology Letters, 52:121-127, 1990.