Bu sene yürüttüğümüz Mardin Bölgesi Araştırması çerçevesinde, geçtiğimiz günlerde “Süryani dansları ve kostümleri” konulu tezini tamamlamak üzere olan İTÜ Halkoyunları yüksek lisans öğrencisi Senem Kurnaz’la bir görüşme yaptık.
Türkiyeli Süryanilere dair yazılı ve görsel kaynak bulma sıkıntısı yaşanırken, sadece belli bir bölgede yaşayan Süryanilere dair araştırmada kaynak sınırlılığı ciddi bir problem olabiliyor. Senem Kurnaz da bu problemi aşmak adına, Midyat’taki Süryaniler üzerinden yaptığı çalışmayı birebir görüşmelerle sürdürüyor. Bu bağlamda, kendisiyle Midyat’taki Süryanilerin kültürüne, özelde de danslarına dair konuştuk.
Kendisi İstanbul-Samatya’daki Mezo-Der (Mezopotamya Kültür ve Dayanışma Derneği) aracılığıyla Midyat’taki Süryanilere ulaşabilmiş. Midyat’taki Süryani nüfusunun azalmasıyla Süryani kültürün canlılığını yitirdiğini ancak son yıllarda yapılan geri dönüşlerle kültüre sahip çıkılmaya başlandığını söylüyor. Düğün haricinde farklı dans-müzik icralarının yapıldığı ortamlara şahit olmadığını; düğünlerde ise en çok Bagiye dansının icra edildiğini ve çoğu Süryani dansının da bu dansın adımlarından şekillendiğini belirtti.
Bunun haricinde; Hakkâri’den Suriye’ye göçmüş Nasturilerin kurduğu “Hoşaba” adlı grubun Midyat’ta sergilediği dansların bir kısmının da deşifre edilip Midyat Süryanileri tarafından icra edildiğinden ve gençler arasında Şemamê ve Şêxanî danslarının yaygın olduğundan bahsetti. Danslarının çoğununda kadın ve erkekler beraber dans ediyor, ancak sadece erkeklerin icra ettiği danslar da var. Erkek kostümlerinde şalşepik ve bileklerden sarkan işlemeli levendiler bulunuyor.
Senem Kurnaz’la yaptığımız bu ön görüşmeyi, yazdığı tez çalışması üzerinden Mart ayında bir söyleşiyle genişletmek niyetindeyiz.
Midyatlı Süryaniler Üzerine Ön Görüşme
Söyleşiyi Yapan : Gizem Aksu, Cansu Şipal
- 04.02.2009